عواقب و نتایج انقلاب صنعتی در اروپا

1-تغییر شکل خود صنعت بر اثر زیاد شدن اختراعات و ماشینها

2-گذشتن اقتصاد از مرحلۀ اصناف تحت نظارت و قاعده و صنایع خانگی به نظام سرمایه گذاری و آزادی فعالیت .آدم اسمیت ندای انگلستان در انعکاس اثرات نظام جدید بود .

3-صنعتی کردن کشاورزی – گرفتن جای مزارع کوچک توسط مزارع بزرگ که از روی اصول سرمایه داری اداره می شدند .

4-تحرک به کار بستن و اشاعه علم از پژو هشهای علمی تشویق به عمل آمد و مطالعات در زمینۀ علوم تجربی به نتایج علمی عظیمی منجر شدند برای علوم نظری اعتبارات مالی فراهم آمد و علم خصیصۀ بارز زندگی جدید شد .

5- انقلاب صنعتی در انگلستان شروع شد و نقشۀ جهان را با تخمین تسلط انگلستان به تسخیر مناطق خارجی که می توانستند مواد خام – بازار یا تسهیلات بر اساس کشاورزی یا جنگ یا بازرگانی فراهم آورند گسترش داد.

6-  انقلاب صنعتی با افزایش سریع جمعیت و صنعتی کردن آن جمعیت جهان را افزایش داد .

7- این انقلاب جنگ را ماشینی کرد و گسترش داد و از صورت جنگ انسان با انسان خارج ساخت و توانایی بشر را برای منهدم کردن و کشتن بسیار وسیعی یا وسیع ساخت.

8- این انقلاب ارتباطات و حمل ونقل بهتر و سریع تر را الزام آور ساخت و ادارۀ مناطق وسیع تر را از یک پایتخت امکان پذیر ساخت.

9- اقتصاد جدید کالاها و وسایل آسایش را بیش از هر نظام قبلی میان قسمتی به مراتب وسیع تر از جمعیت توزیع می کرد.

10- این انقلاب افکار مردم شهر نشینی را تیزتر ولی احساس زیبایی شناسی را کند کرد     بسیاری از شهرها به نحوی ملال آور بد منظر شدند.

11- انقلاب صنعتی اهمیت و مقام اقتصاد را بالا بردو منجر به تغییر اقتصادی تاریخ شد. این انقلاب افراد را عادت داد با ضوابط علت و معلول مادی فکر کنند و منجر به نظریه های مکانیستی زیست شناسی شد.

12- این تحولات در علوم و تمایلات مشابه در فلسفه، با شرایط اجتماعات شهری و افزایش ثروت ترکیب شدند تا معتقدات مذهبی را ضعیف کنند.

13- انقلاب صنعتی اخلاقیات بشر را عوض کرد. این انقلاب ماهیت بشر را عوض نکرد ولی به غرایز قدیمی که برای زندگی اجتماعی پر دردسرند نیروها و فرصتهای تازه ای داد.این انقلاب انگیزۀ سود جویی را تا آنجا مورد تاکید قرار داد که به نظر می رسید خودخواهی طبیعی بشر را تشویق می کند نظام صنعتی فرد و مشارکت را واحدهای تولید قرار داد والدین و خانواده پایه اقتصادی قدرت و نقش اخلاقی خود را از دست دادند. جلوگیری از افزایش جمعیت در میان طبقۀ خردمند و با شعور آغاز شد زنان به داخل کارخانه ها و ادارات کشانده شدند. آزادی زنان نتیجۀ صنعتی شدن بود. انقلاب صنعتی آن قوانین اخلاقی را که بلوغ زودرس اقتصادی، ازدواج زود رس و امر ونهی مذهبی در مزارع امکان پذیر ساخته بود از میان می برد. اجتماعات صنعتی خود را در غیراصول اخلاقی میان یک سلسلۀ قوانین اخلاقی در حال نزاع و یک سلسله قوانین جدید شکل گرفته سرگردان می یافتند.

انقلاب صنعتی هنوز در حال پیشرفت  است. این انقلاب مقادیر و تنوعات تازه ای از جنایات ایجاد کرده و روح همۀ از خود گذشتگیهای قهرمانانۀ هیأتهای مذهبی و راهبه ها را به دانشمندان دمیده است. این انقلاب بناهایی زشت - خیابانهای غم انگیز و شلوغ ­­– اماکن فقر نشین نکبت بار- اعتیاد و ایدز – و هزاران جنایت جدید را به وجود آورده است.  این عوامل از جایگزین کردن نیروهای ماشینی به جای انسان ناشی نشده اند. این انقلاب از هم اکنون به بدیها و زشتی های خود حمله ور شده است زیرا دریافته است اماکن فقیر نشین بیش از آموزش و پرورش هزینه بر می دارد.

تا قبل از انقلاب صنعتی و قبل از قرن هیجده میلادی تمام دنیا به طور تقریب در یک سطح بودند. کشورهای مانند – آلمان- فرنسه- اتریش- و... که پادشاهانی فیلسوف داشتند با انقلاب صنعتی راه تکامل را پیمودند و اینک جز کشورهای ابر قدرت و جهان اول هستند و اما در آن زمان که اروپا انقلاب صنعتی را شروع کرده و راه تکامل را می پیمودند در ایران ما ناصرالدین شاه ترک پادشاهی می کرد که در حرمسرای خود زنان را بر پشت خود سوار می کرد و آنان را خرسواری می داد و در هنگام خواب برای قبلۀ عالم کوچولو لالایی می خواندند تا به خواب برود.

منبع: رو سو انقلاب جلد (2 ) – مجموعۀ تاریخ تمدن ویل دورانت

کتاب شناسی

هدف از این مقاله معرفی بهترین کتابهای منتشر شده در زمینه های

فیزیک و کیهان شناسی

تاریخ ایران

تاریخ جهان

فلسفه

روان شناسی در سطح ایران و جهان می باشد

1- فیزیک و کیهان شناسی: ASTRO    PHYSIC

فیزیک دانشگاهی مکانیک- نور و فیزیک مدرن – الکتریسته و مغناطیس – فیزیک حالت جامد- ( نيم ر ساناها ) – فیزیک پلاسما – اشعۀ X – لیزر – (موج،ذره،کوانتوم،) نجوم به زبان ساده 1و2 – ساختار ستا رگان و کهکشانها (انتشارات گیتا شناسی ) – نجوم و اختر فیزیک مقدماتی 1و 2 (انتشارات آستان قدس )- تاریخچۀ زمان – جهان در پوستۀ گردو- انسان و کیهان – اطلس فضا- زمین (انتشارات گیتاشناسی) – منشأ سیارات – انسان در کیهان – آسمان در شب – آزمایشگاههای کیهانی- از کوراک تا کو آزار- از کهکشان تا انسان – آفرینش جهان – انسان در نبرد با طبیعت – انفجار بزرگ – پیدایش و سیر تکاملی حیات – از کجا آمده ایم؟ به کجا می رویم؟ - تحول ستارگان – فیزیک و واقعیت- کیهان شناس (جایگاه انسان در فضا )- انبساط جهان – یک، دو،سه، بی نهایت- نسبيت برای همگان – عالم اینیشیتن – تئوری نسبیت اینشیتن و انحناء عالم 1و2 –  فیزیک نوین – جهان فیزیکدانان – رنجهای اینشیتن – تاریخ اتم – اژدهایان عدن -  اصل انواع (چارلز داروین)-  زمین شناسی تاریخی 1و2-  الفبای اتم – ماجرای زندگان- علم به کجا میرود؟ - تصویر جهان در فیزیک جدید (ماکس پلانک ) – جهانی که می بینم (اینشتین ) – جنگ نه (اینشیتن و فروید ) – تاریخ و فلسفۀ علم – سرگذشت تقویم

2- تاریخ ایران:

تاریخ ایران باستان 1و2 و3 (پیرنیا ) – تاریخ کامل ایران باستان- ایران سرزمین جاوید 1و2و3و4 – تاریخ فرهنگ و تمدن ایران 1و2و3–تاریخ کیش زرتشت 1و2و3–  از زمان داریوش – زمان  و زادگاه زر تشت – منم کوروش بزرگ – جنگهای ایران و روم – تاریخ شاهنشاهی هخامنشی (اُمستد ) – تاریخ ایران از آغاز تا اسلام (پطر و شفسکی )- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان (رضایی ) – تاریخ ایران قبل از اسلام – تاریخ ایران پس از اسلام (زرین کوب ) – ایران در زمان ساسانیان (کریستین سن) – دو قرن سکوت – دیدگاهها – بابک خرمدین – مازیار (صادق هدایت ) – ترانه های خیام (هدایت ) – پروین دختر ساسان – سایۀ مغول (صادق هدایت ) – خداوند الموت – روزگاران (زرین کوب )-اوستا (پور داوود )- اساتیر ایران – تاریخ سیستان -  آفرین فردوسی – دوران زندگی و مهاجرت آریائیها – شرح حال فردوسی – شاهنامۀ فردوسی (چاپ مسکو )- فرهنگ زبان پهلوی – تخت جمشید – جنبش حروفیه – عقاید مزدک – یکتا پرستی در ایران باستان –  تصوف -تاریخ تمدن ایران ساسانی – فرقۀ اسماعیلیه (مارشال ).در شناخت فردوسی (پروفسور حافظ محمد خان شیرانی )؟-  آرش شیواتیر (ارسلان پوریا ) – سوگ سیاوش – آشنایی با بناهای تاریخی – داستانهای شاهنامه – امام حسین و ایران – تاریخ موسیقی ایران 1و2 (روح اله .... خالقی )- پدر و پسر – آخرین سفر شاه – پاسخ به تاریخ – از کوچۀ رندان (زندگی حافظ ) – یشتها و گاتها – عرفان و تصوف ایران – منم زرتشت ارابه ران خورشید –

تاریخ جهان :

مجموعۀ تاریخ تمدن ویل دورانت: مشرق زمین گاهوارۀ تمدن – یونان باستان – روم باستان – عصر ایمان 1و2 – عصر اصلاح دینی – رنسانس- آغاز عصر خرد – عصر لوئی چهاردهم – عصر ولتر – روسوو انقلاب 1و2 – عصر ناپلئون – تاریخ معاصر جهان (جان باومن و تو )- مجوعۀ تاریخ تمدن آرنولد توین بن: سیمای تاریخ – تکوین تمدنها – رشد تمدنها – فرو پاشی تمدنها- متلاشی شدن تمدنها – دولتهای جهانی – نهادهای روحانی جهانی – اعصار قهرمانی – تماس میان تمدنها در بعد زمان – تماس میان تمدنها در بعد مکان – چرا بررسی تاریخ ضرورت دارد؟ در آستانۀ رستاخیز – اساتیر بین النهرین- اساتیر یونان- اساتیر روم – اساتیر آفریقا- اساتیر جهان – تاریخ مغول – اسکندر مقدونی – چنگیز مغول – هیتلر- اسپارتاکوس – نامه های پدری به دخترش – خون و تاریخ – تمدنهای پیش از تاریخ – راز قارۀ آتلا نتیس – قلعۀ حیوانات – تاریخ ادیان جهان 1و2و3 – دایره المعارف ادیان – تاریخ  جامع ادیان (جان بی ناس ) – تاریخ یهود- انجیل عیسی مسیح – تاریخ اسلام (دانشگاه کمبریج ) – محمد پیغمبری که از نو باید شناخت – عایشه پس از پیغمبر – تاریخ تمدن غرب – جهان باستان – سینوهه پزشک فرعون 1و2 – فرزند نیل (موسی ) 1و2 – کنیز ملکه مصر – انسان در گذرگاه تکامل 1و2 – تاریخ مذاهب اسلام – سقوط امپراتوری روم- پیکار صفين(نصربن مراحم ) – اطلس تاریخي جهان.

فلسفه :

تاریخ فلسفه 11 جلد- فلسفۀ علمی ( برتراندراسل ) 1و2و3و4 – متفکران یونانی 1و2و3 دنیای سوفی – لذات فلسفه – تاریخ فلسفه  ویل دورانت – تاریخ فلسفۀ غرب (راسل )-  برگزیدۀ افکار راسل ( رابرت اگنر ) – درآمدی بر فلسفه – ماجرای جاودان در فلسفه – چنین گفت زرتشت (نيچه ) – ترانه های خیام (صادق هدایت ) – انسان برای خویشتن – جزم اندیشی مسیحی – کلیدهای ذن- یوگا- هایدگروه- و پرسشهای بنیادین – مارکس و سیاست مدرن – سارتر که می نوشت – اصول و فلسفه دکارت – هزار اندوز کنفسیوس – ادیان و مکتبهای فلسفی هند- اوپانیشادها- اسرار مخفی هندو – فلسفۀ شرق (مهرداد زرین ) – فرهنگ مکتبهای فلسفه (داکوبرت و 72 تن از نخبگان فلسفه )-

مجموعۀ کتابهای پیشروان اندیشه های نو :

1- ویتگنشتاین-    2- فانون     3- کارناپ         4- فروید             5- گاندی

6- یونگ             7- کافکا     8- برتر اندراسل

5- روانشناسی

روان شناسی هیلگارد 1و2 – فرهنگ جامع روان پزشکی (پور افکاری ) 1و2 – چکیدۀ روان پزشکی بالینی – فیزیولژی مغز -  شگفتیهای جهان درون 1و2 – تحلیل رويا (یونگ ) انسان و سمبولهایش (یونگ ) – زبان از یاد رفته (اریک فروم ) -  روان کاوی و دین – حقایقی پیرامون احضار ارواح –روان شناسی غیر طبیعی – ماوراء ذهن بشر – دژهای دراز – قدرت درمان گری انسان – فروید در مقام یک فیلسوف – روان کاوی و علوم غریبه – هیپنوتیزم برای همه – هیپنوتیزم پیشرفته – انسان و اسطوره هایش اسرار تمرکز – عقدۀ رستم و سهراب (اردوبادی ) – زرتشت- حافظ و سوگواری در ایران (اردوبادی ) – (هیپنوتیزم ، ذن، تله پاتي  – توتم و تابو – کابوس (بررسی روان شناختی کابوسها ) – شاخۀ زرین (جیمز فریزر ) در مورد دین و جادو – کلیات روان شناسی 1و2و3و4و5- دایره المعارف روح در قلمرو دین و ادبیات – روان شناسی مذهب – فکر و خواب – بیماریهای عصبی و روحی (اردوبادی ) – عرفان و تصوف ایران – مدیتیشن- طریقت باطنی –ذن و ذاذان – پدیده های روحی هیبنوتیزم – تقویت نیروهای روحی و روانی (ترجمه دکتر رضا جمالیان )-

آتشكده

پيشگفتار:

همانطور كه ميدانيم آتش(آذر) در نزد ايرانيان قبل از اسلام يكي از مقدسات بوده ودر عهد ساسانيان يكي از خدايان اعظم بشمار مي آمد و  اكنون نيز در نزد ما ايرانيان قداست خود را حفظ كرده و مردم به آتش به ديد احترام مينگرند. در دين زردشتي نخستين وظيفه آدمي آن بود كه خدا را بپرستد و تطهير و قرباني كند و نماز بگزارد. در دين زردشتي مانند اديان ديگر روا نبود كه معبد بسازند يا بت بتراشند بلكه قربانگاهاي مقدسي بر قله كوهها و در داخل كاخها و مركز شهر بنا ميكردند و براي اهورامزدا يا مقدسات پايين تر از وي، بر بالاي آنها آتش مي افروختند. همانطور كه گفتيم  خود آتش نيز به عنوان خدايي پرستش مي شد و آن را "اتر" مي ناميدند و مي گفتند آتش فرزند خداي روشنايي است. اگر دقت كرده باشيم در بناهاي قديم اتاقها را دور تا دور خانه ميساختند تا روشنايي و نور خورشيد به همه جاي خانه تابيده شود.آتشدان مركز اجتماع خانواده بود و سعي مي شد هيچگاه خاموش نشود چون اين كار يكي از واجبات دين بود. خورشيد را به عنوان مظهر تجسد يافته اهورامزدا يا ميترا پرستش مي كردند. بايد گفت كه جنبه اخلاقي اين دين عالي تر و شگفت انگيزتر از جنبه ديني و الهي آن است. اين طرز تصور به زندگي انسان شرافت و مفهومي مي بخشد كه از ديد جاري در اين ايام او را دستگاه مكانيكي متحرك خود به خود تصور ميكند. به گفتة اوستا انسان سه وظيفه دارد:1- دشمن خود را دوست بدارد 2- آدم پليد را پاكيزه سازد 3- نادان را دانا گرداند. بزرگترين فظيلت تقواست و پس از آن شرف و درستي در كردار و گفتار است. در ميان پارسيان مانند امروز رباخواري امري رايج نبود.

شكل وبناي آتشكده ها:شكل آتشكده ها در همه جا يكسان بود. آتشدان در وسط بنا قرار داشته وپيوسته آذر مقدس،در آن مي سوخته.معمولا هر آتشكده هشت درگاه وچند اتاق هشت گوشه داشت. نمونه اين بنا هم اكنون در شهر يزد پديدار است،كه از آتشكده هاي باستاني بوده و در زمان حمله اعراب ويران شد.

مسعودي تاريخ نويس در كتاب مروج، وصف خرابه آتشكده باستاني و مقدس استخر را،كه در زمان او معروف به مسجد سليمان بوده،چنين بيان ميكند:در يك فرسنگي شهر استخر واقع است،بنايي زيبا ومعبدي باشكوه است.در آنجا ستونهايي از سنگ يك پارچه با قطر و ارتفاع و ارتفاع حيرت بخش ديدم، كه بر فراز آن اشكال عجيب از اسب وساير حيوانات غريبه نصب بود،كه از حيث شكل و از لحاظ عظمت،شخص را به حيرت مي افكند.در گرد بنا خندقي وسيع و حصاري از سنگهاي عظيم كشيده شده بود،مستور از نقوش بر جسته بسيار ماهرانه.اهالي آن ناحيه اين صور رااز پيامبران قديم مي پندارند.

  همان طور كه  مسعودي اشاره كرد و طبق كاوشهاي انجام شده،در خرابه برخي  از  اين    آتشكدهها قطر بعضي از اين ستونها به بيش از چهار متر ميرسد و هنوز هم استوار بر جا مانده اند.

در عهد باستان بالاي اتشدانها،هيچ حفاظي وجود نداشت.اما براي نگهداري آتش ازلي ضرورت داشتكه بنايي بسازند،كه آنرا از عوامل طبيعي مصون سازند.كم كم در شريعت زردشت اين قاعده مقرر شد،كه آفتاب بر آذر نتابد بنابر اين سبك جديدي در ساختمهن آتشكده معمول شد:اتاقي مطلقا تاريك در وسط بنا مي ساختند، كه آتشدان در آن قرار داشت .آتشدان را طوري قرار ميدادند كه، يك سه پايه فلزي در روي آن واقع شده و آتش مقدس بالاي سه پايه قرار داشت.

 بعضي بر آنند كه ساختمان سنگي ،كه در نقش رستم ديده ميشود و ايرانيان آنرا كعبه زردشت ميخوانند آتشكده بوده.(طبق نظريات جديد كعبه زردشت محل نگهداري اسناد دولتي بوده).

هر پادشاه ساساني در مراسم تاجگذاري خود،آتشي وقف ميكرد كه نشان و سمبل سلطنت او محسوب ميشد. علاوه بر آتش شاهي آتشهاي مختلفي وجود داشت:از جمله آتش آذران وآتش وهران(بهرام). در اواخر سلسله ساساني آتش آذران، در دهكده هاي كوچك و آتش وهرام در نقاط بزرگتر قرار داشت.

منبع:تاريخ تمدن،(جلد يك) مشرق زمين گاهواره تمدن، ويل دورانت.

ايران در زمان ساسانيان،پرفسور آرتور كريستن سن.

تهيه كننده: كاوه

تمدن: نظمي اجتماعي كه در نتيجه وجود آن خلاقيت فرهنگي امكان پذيرميشود و جريان پيدا مي كند. تمدن متشكل از چهار عنصراساسي 1- پيش بيني در امور اقتصادي. 2- سازمان سياسي. 3- سنن اخلاقي 4- كوشش در راه معرفت و بسط هنر.

طبق كاوشهاي انجام شده توسط باستان شناسان خواستگاه تمدن بشريت از مشرق زمين آغاز شده است .از اينجاست كه اروپا و آمريكا اين فرزند و نوادة خودخواه آسيا، هرگز به ارزش ميراث كهن پدران خود پي نبرده اند. حال با توجه به تعريف بالا  از تمدن، مروري هر چند كوتاه  به هر يك از عوامل آن مي كنيم.

1- پيش بيني در امور اقتصادي: نخستين عنصر اقتصادي تمدن، كار بود. كه شامل كشتكاري، صنعتكاري، حمل ونقل و داد و ستد مي شد. در مصر به قديمي ترين شيوة كشاورزي و آبياري و تهية نوشابه هاي گاز دار بر مي خوريم. صنايع دستي و مهندسي در مصر قبل از موسي در اوج كمال بود. اولين امارات آجري به عصر "سارگن اول" در سومر وآكد ميرسد. چرخ كوزه گري و چرخ ارابه در ايلام (شوش واقع در خوزستان)، شيشه در مصر، پارچة كتاني و ابريشم و باروت در چين ساخته شد. كشتيهاي فينيقي آفريقا را دور زدند. قطب نما كه انقلاب تجاري اروپا را به وجود اورد، از چين برخاست. قراردادهاي تجاري و مقدمات بانكداري و معامله با طلا، اولين بار در سومر پديد آمد. پول كاغذي در چين بوجود آمد.

2- سازمان سياسي: حكومت، سازماني براي نظم بخشيدن به زندگي جمعي از قبيل طايفه، خانواده و دولت مي باشد. نخستين اجتماعات روستايي در هند و اولين حكومتها در سومر و آشور بر پا شد. اولين قانون بوسيله "اورانگور" و "حمورابي" تدوين شد. داريوش با ارتش و دستگاه چاپاري خود يكي از منظم- ترين شاهنشاهي هاي جهان را بر پا داشت.

3- سنن اخلاقي: سومين عنصر تمدن اخلاق است. آداب و رسوم، وجدان و نيكوكاري و آداب مردمداري از دربارهاي مصر و ايران فرا آمد. رسم تك همسري از مصر آغاز شد. ولي رسم تعدد زوجات كه از عدالت بدور است، در ميان اعراب به اوج خود رسيد و هنوز نيز استمرار دارد . نخستين فرياد عدالت اجتماعي در مصر و اولين نداي اخوت بشري و بينش اخلاقي در ميان قوم يهود به گوش جهانيان رسيد.

4- كوشش در راه معرفت و بسط هنر: اين عامل به پنج دسته قابل تقسيم است كه عبارتند از دين، علم، فلسفه، ادب، هنر.

 دين: اعتقاد به عواملي در وراي طبيعت براي تخفيف دردها و اعتلاي شخصيت و تقويت غرايز اجتماعي و نظم جامعه. گراميترين شخصيتهاي ديني اروپاييان در سومر و بابل و فلسطين ظهور كردند. داستانهاي مربوط به آفرينش آدم و حوا، طوفان نوح، بيرون رانده شدن انسان از بهشت و رستگاري نهايي بشر، در مشرق زمين پرورانده شد. در همين جا بود كه مريم در ميان رب النوع هاي فراوان شكفت. خاستگاه يكتاپرستي و شور انگيزترين شخصيت تاريخ، عيسي جايي جز  فلسطين نبود.

علم: روشن ديدن، بدقت ثبت كردن و بيغرضانه سنجيدن. مصر حساب هندسه و گاهشماري را بنياد نهاد.كاهنان و پزشكان مصري بيماريها را شناختند. اولين پيوند قسمتهايي از پوست بدن به گوش پاره شده، توسط يك پزشك هندي بنام "سشروته" انجام گرفت. "آريبهط" چنين نوشت: فلك و ستارگان ثابت و زمين با حركت وضعيش طلوع و غروب روزانه سيارات و ستارگان را ايجاد ميكند. اما جانشينان وي اين نظريه را رد كردند. همانطور كه برخي از اديان چند قرن بعد نظريه ثابت بودن زمين را به دانشمندان نجوم مانند گاليله تحميل كردند.

فلسفه: تلاش براي تحصيل جهان بيني. فلسفه تجسسي دليرانه ولي بي نتيجه درباره علل نخستين و معني نهايي موجودات است. هنگامي كه اروپا در توحش به سر مي برد مصريان و بابليان به سرنوشت بشريت مي انديشيدند. اگر هند فلسفه را در دين غرق كرد و نتوانست خرد را از دستياز اميد و آرزو بر كنار كند، چين فلسفه را از دين دور كرد و متفكري مانند كنفسيوس پرورانيد كه آراي او هادي مردم وكشورداران شريف است. پس فلسفه از هند و چين برخاست نه از يونان.

ادب: به طور خلاصه عبارت است از: انتقال زبان، تربيت جوانان، ظهور و تكامل خط، آفرينش شعر، نمايش و ثبت كردن و به ياد آوردن گذشته. كهنترين آموزشگاهها به مصر و بين النهرين تعلق دارد. ظاهرا كتابت در آسيا پديد آمد. الفبا و كاغذ و مركب در مصر، چاپ در چين و اولين كتابخانه در بابل ساخته شد. اولين دانشگاهها در هند بوجود آمد. اولين تاريخ نويسان در آشور گزارش نويسي را به صورت تاريخ نويسي در آوردند. "نبودينوس" و "آسور بانيپال" كه براي ما آثار مهم تاريخي به جا گذاشتند خود از باستان شناسي آگاه بودند. برخي از قصه هاي ديني ما از ميراث بين النهرين مي باشد.

هنر: آراستن حيات با رنگ و صورتهاي خوشايند. ساده ترين هنر تن آرايي است. حتي در مراحل آغازين تمدنهاي مصري و هندي و ايراني به جامه هاي ظريف و وسايل آرايشي بر مي خوريم. مقابر مصري از ساز و برگ فاخر و ظرفهاي سفالين و نقشهاي هنرمندانه كه روي عاج يا چوب كنده شده مالامالند. يونانيان مجسمه سازي و معماري را از ايران و كرت درس گرفتند. معماري كنوني آمريكا از برجهاي كهن خاور نزديك تاثير گرفته است. نقاشي چين و ژاپن باعث دگرگوني هنر اروپا شد. آوازهايي كه پاپ گرگوريوس كبير در كليساي كاتوليك رواج داد از سرودهاي حزن آلودي كه يهوديان تبعيدي با وحشت در كنيسه هاي مي خواندند نشات گرفت.

آري چنين است برخي از عناصر تمدن و بخشي از ميراث شرقي مغرب زمين.

منبع: تاريخ تمدن، (جلد يك) مشرق زمين گاهواره تمدن، ويل دورانت.

تهيه كننده:كاوه